نکات خرید نهال
⇠ نهال شناسه دار با اندازه ی مناسب و از مراکز مجاز تهیه نمایید .
⇠ نهالی که انتخاب می کنید باید دارای ریشه ی زیاد و ساقه ی مستقیم و بدون انشعاب باشد .
⇠ ظاهر نهال باید شاداب و آبدار باشد هم چنین آثار پژمردگی یا خمودگی در آن ها دیده نشود .
⇠ نهال باید فاقد هرگونه حشره ، زخم یا آثار له شدگی باشد .
⇠ نهال های مسن هر چند ممکن است زودتر به بار برسند ولی به علت بالا بودن تلفات جابه جایی و امکان اینکه به طرز مطلوب هرس و فرم دهی نشده اند مقرون به صرفه نیست.
⇠ نهال های انتخابی باید عاری از هرگونه شپشک و تخم حشرات بوده و فاقد بیماری های قارچی، باکتریایی، نماتود ریشه و عاری از امراض ویروسی که با پیوند منتقل می شوند باشند.
⇠ باید سطح زمین را خوب شخم زده و آماده کرد و حتی الامکان چاله ها را بزرگ گرفت و خاک آن را تعویض نموده و اصول تغذیه کودی را در نظر گرفت.
⇠ در انتخاب ارقام مناسب، توجه به تطابق با شرایط اقلیمی خاص منطقه، تطابق با شرایط باغ از نظر خاک، تطابق ارقام با همدیگر از نظر تلقیح، مسائل اقتصادی، امکان حمل، انبارنمودن و فروش محصول به قیمت مناسب از مسائل ضروری است.
.
نهال را می توان در سه دسته تقسیم بندی کرد :
⇠ نهال های گلدانی : این نوع نهال ها در تمامی فصول سال موجود هستند و درون گلدان عرضه می شوند . برای بررسی ریشه ی این نهال ها باید آنها را از گلدان خارج کنید اما از ظاهر نهال می توان به کیفیت ریشه اش پی برد . البته باید دقت کنید از خرید نهال های که ریشه شان بیرون از زهکش یا خاک است خودداری کنید . نهال های گلدانی حساسیت بالایی دارند و باید با احتیاط بیشتری کاشته شوند . برای کاشت این نهال ها باید گودالی با عمق ۲ برابر قطر گلدان حفر کرد و حتما پای نهال کود ریخت. قبل از کاشت این نهال ها ریشه های درهم پیچیده را هرس کنید و در زمان کاشت دقت کنید ریشه ها در هم فرو نروند . ذکر این نکته نیز ضروری است که نهال های گلدانی را باید کمی بالاتر از اندازه ای که درگلدان قرار داشته اند کاشت . پس از اتمام مراحل کاشت کود را دور نهال بریزید و سپس آبیاری نمایید .
⇠ نهال های گونی پیچ شده :بعضی از نهال ها را به دلیل حساسیت بالا و پس از برداشت از نهالستان همراه با خاک اطراف ریشه اش درون گونی پیچیده و با نخ می بندند . این گونه نهال ها نیز حساس هستند و برای کاشتشان باید عمق خاک را کمتر از اندازه ی خاک همراهش حفر کرد به طوری که نهال ۵ سانت کمتر نسبت به حالت گونی پیچ درون خاک باشد . پس از کاشت نیز خوضچه ای اطراف نهال ایجاد کنید و پس از اضافه نمودن کود مناسب افدام به آبیاری نمایید .
⇠ نهال های ریشه عریان : این نهال ها به دلیل اینکه مستقیم از روی خاک برداشته شده و به فروش می رسند تنها در اواخر زمستان و اوایل بهار و قبل از بیدار شدن درخت قابل خریداری هستند . در زمان خریدن این نوع نهال به سلامت کامل ریشه ، ساقه و طراوت نهال دقت کامل را داشته باشید . برای کاشت این نوع نهال باید ابتدا ریشه هاب در هم تنیده را هرس کرد . سپس گودالی به عمق گودالی که نهال از آن برداشت شده حفر کرد و عرض این گودال باید به گونه ای باشد که ریشه ها در هم پیچ نخورند . نهال باید همان اندازه که در نهالستان بود در خاک فرو رود و پس از انمام مراحل کاشت و افزودن کود به صورت حوضچه ای آبیاری شود .
.
دستورات فنی کاشت نهال
آماده کردن عرصه کاشت :
در صورت مسطح بودن زمین ، با استفاده از ادوات کشاورزی ، گاوآهن و غیره ، شیاری به عمق حدود ۴۰ سانتیمتر و به فواصل لازم ، بسته به شرایط منطقه ایجاد می گردد. سپس محل چاله ها در داخل و حاشیه شیارهای ایجادشده ، مشخص می شود.
اول با استفاده از تراز دستی یا دوربین ، خطوط تراز و همچنین محل غرس نهال ، مشخص می گردد . سپس روی خطوط تعیین شده ، شیاری به ابعاد حداقل ۴۰ × ۲۰ سانتیمتر ، به منظور جمع آوری هرز آبهای سطحی بین دو خط تراز و جلوگیری از فرسایش خاک حفر و در داخل آن ، چاله احداث می شود.
.
تراکم کاشت :
به طور کلی فواصل کاشت نهال از یکدیگر ، بستگی به اهداف و شرایط محیطی دارد . فواصل کشت در شمال کشور کمتر ، در جنوب و مناطق بیابانی بیشتر و در سایر مناطق متوسط می باشد . در ایجاد فضای سبز هم ، فواصل کشت با توجه به نوع گونه و شرایط منطقه و اهداف تغییر می یابد .
در هر صورت بهتر است از نظرات و تجارب اهل فن و کارشناسان منابع طبیعی منطقه استفاده گردد.
.
گودبرداری :
شکل چاله غرس نهال درختکاری ، معمولاً بصورت مکعب مستطیل ، مکعب مربع بوده ، به وسیله دست یا به وسیله مته گود برداری حفر می شود . موقع کندن ، خاک رویی را (به عمق ۳۰-۲۰ سانتیمتری ) که به آن خاک زراعی گفته می شود جداگانه ریخته و خاک زیری را از آن جدا کرده ، با مقداری کود پوسیده دامی مخلوط کرده ، سپس کف گوده را پس از پایان عملیات خاکبرداری شخم زده ، نرم می نمائیم.
ابعاد چاله ها براساس سن ، وضعیت ریشه و نوع گونه تعیین می گردد بطور کلی هر قدر ابعاد آن بزرگتر باشد ، استقرارو رشد نهال بهتر خواهد بود .
.
زمان کاشت :
بهترین زمان کاشت نهال ، معمولاً هنگام خواب نهال است در مناطق گرم و متعدله و نیمه سردسیر ، بهترین زمان کاشت ، پائیز پس از خواب رفتن نهال است ولی درمناطق سردسیر نهالکاری بهتر است پس از سپری شدن یخبندان انجام شود.
بهترین شرایط برای غرس نهال روزهای ابری وهوای آرام است .
در روزهای آفتابی وگرم و یا یخبندان و روزهایی که باد شدید است از کاشت نهال جداً خودداری شود .ختم زمان کاشت در پائیز طوری تنظیم و برنامه ریزی شود که ریشه نهال با محیط جدید قبل از فرارسیدن یخبندان انس پیدا نموده باشد لذا بایستی پایان زمان کاشت ۲ الی ۳ هفته قبل از بیداری ظاهری نهال باشد .
البته زمان کاشت نهالهای گلدانی ، از قاعده فوق مستثنی است زیرا نقل وانتقال و کاشت آنها در تمام طول سال عملی است مع الوصف رعایت موارد ذیل ضروری است .
۱-درموقع انتقال نهال نبایستی درجه حرارت مبدا با مقصد اختلاف داشته باشد .
۲-رطوبت بافت خاک گلدان درحدی باشد که مانع از هم پاشیدگی خاک گلدان شود.
۳-موقع کاشت ، ظرف گلدان ( نایلون و سفال و…) با احتیاط جداگردد، از کاشت نهال با ظرف و گلدان بطور جدی خودداری شود .
.
نحوه کاشت نهال :
پس از پایان عملیات ترازیابی،احداث شیار و حفره چاله،عرصه آماده کشت برای نهال کاری می گردد.طریقه کاشت به شرح زیر صورت می گیرد:
ابتدا در داخل چاله مقداری خاک سطحی زمین که با کود پوسیده دامی مخلوط شده ریخته می شود بطوریکه در موقع قراردادن نهال در داخل چاله ، یقه (طوقه ) نهال در سطح کف بانکت قرار می گیرد سپس بقیه خاک را مخلوط با مقداری کود به داخل چاله ریخته و نهالهای ریشه لخت را به آرامی تکان داده ، تا خاک چاله در لابلای ریشه قرار گیرد. آنگاه خاک اطراف یقه نهال با فشار پا فشرده می شود . نهال اصولاً بایستی در وسط چاله کشت شود.
.
آبیاری :
بعد از کاشت ، بلافاصله بایستی آبیاری انجام و آبیاری های بعدی نیز با توجه به شرایط اقلیمی منطقه و زمان شروع فعالیت نهال تنظیم گردد.
روشهای مختلفی برای آبیاری وجود دارد ، با توجه به شرایط کشور از نظر محدودیت آب قابل دسترس ، بهترین روش آبیاری از نظر صرفه جویی در مصرف آب و هزینه (در بلند مدت ) و سهولت کار آبیاری ، آبیاری قطره ای می باشد.
.
عملیات مراقبت و نگهداری :
برای بهبود شرایطی که مناسب بقاء و رشد بعدی نهالها باشد عملیات مراقبت (سله شکنی ، وجین علف هرز ، مرمت حصار و قیم ، واکارینهالهای خشکیده ) و در صورت لزوم آبیاری پس از کاشت نهال امری ضروری است
.
منابع:
.http://ghasemi-nahal.ir
.https://www.yjc.ir
.https://www.mansourigol.com