گیاه زنبیان (نگهداری + پرورش)

زنیان گیاهی با میوه های دانه ای بیضی شکل و قهوه ای است که بومی سرزمین هند بوده و از دیرباز به دلیل خواص دارویی خارق العاده اش جایگاه ویژه ای در طب سنتی داشته است. زنیان گیاهی علفی، یکساله، با ارتفاع کمتر از یک متر، پرشاخ و برگ، برگ ها بریده بریده و نخی شکل است. گل ها با گلبرگ های سفید و کوچک و پرچم های صورتی رنگ، میوه کوچک و دارای ۵ خط طولی نازک، معطر و دارای طعمی تند و نافذ که به اندازه و شکل کرفس دارویی بوده، اما طعم آن متفاوت است. در کتب طب سنتی با نامه های انیسون بری و کمون حبشی آورده شده. مهمترین مناطق رویش این گیاه در ایران، سیستان و بلوچستان، آذربایجان، اصفهان، خوزستان، فارس، کرمان و خراسان است.

قسمت مورد استفاده این گیاه میوه آن بوده که دارای مقدار زیادی تیمول است.

ترکیبات شیمیایی زنیان :

بذر زنیان همانند گونه های آویشن بسیار غنی از اسانس، به ویژه تیمول است که در این اسانس ترکیبات سیمن، آلفا و بتاپینن نیز وجود دارد. بوی خوش بذر ناشی از تیمول آن است.

شرایط کاشت و پرورش زنیان :

• گیاه زنیان بومی ایران، مصر، هندوستان و برخی کشورهای اروپایی است. از متحمل ترین گیاهان دارویی نسبت به شوری محسوب می شود، همچنین در خاک های قلیایی تحمل خوبی دارد. این گیاه با تراکم بالا قابل کشت بوده بنابراین برای مبارزه با علف های هرز می توان از آن استفاده کرد.
• بذور زنیان را در مناطق بدون یخبندان در طی آبان تا آذر کشت می نمایند زیرا کاشت بهاره با کاهش اسانس مواجه می گردد. کاشت در اقالیم معتدله در اوایل بهار پس از رفع خطر یخبندان ها صورت می پذیرد. بذور زنیان ۱۰ – ۷ روز پس از کاشت شروع به جوانه زنی می کنند. از ویژگی های محیط کشت این گیاه می توان به موارد زیر اشاره کرد :
• رشد گیاهک ها همانند سایر چتریان رشدی کند است و زنیان از نظر بافت و PH خاک محدودیت ندارد.
• رشد بوته های گیاه زنیان نیازمند نور و رطوبت کافی است ،گیاه زنیان نسبت به یخبندان حساس است.
• مقدار کودهای N و P به ترتیب ۱۰۰ و ۵۰ کیلوگرم در هکتار هستند.
• افزودن کودهای آلی برای زراعت زنیان بسیار مفید می باشند.