گیاه سرخدار خزنده (نگهداری + پرورش)

سرخدار درختی سوزنی برگ است از تیره سرخداریان( taxaceae) که بومی غرب، مرکز و جنوب اروپا ، شمال غربی آفریقا ، جنب غربی آسیا و شمال ایران میباشد.

این گونه در جنگل های شمال از بلندی های افرا تخته گرگان – پونه آرام گرگان، جنگل های نهارخوران تا جنگل های سوادکوه و در دره ها و پرتگاه های گیلان، مازندران و گرگان همراه با سایر گونه های جنگلی یافت می شود.

سرخدار درختی کمیاب است که به این دلیل آن را سرخدار می نامند که چوب و میوه ای سرخ دارد.

تنها در چند جنگل در سرتاسر دنیا می توانید این درخت را بیابید اما آنچه در گلستان می روید واقعا استثناییست.

حتی ضخیمترین سرخدارها در دیگر نقاط دنیا قابل مقایسه با سرخدارهای گلستان نیستند.

نام های محلی آن در مازندارن و گرگان «سرخدار، سرخه دار و سخدار» است. در علی آباد کتول «سوختال» در رودسر و آستارا «سیردار» نامیده می شود.

تحقیقات نشان می دهد که سرخدار قدمتی ۱۹۰میلیون ساله دارد و انسانهای نخستین از برگ آن نوعی سم مخصوص می ساختند. احتمالاواژه toxin در لاتین، به معنای سم، از نام این درخت گرفته شده است.

این درخت عمر طولانی دارد ،در بریتانیا نمونه های 2000 ساله و4000 ساله از این درخت دیده شده است .

سرخدار درختی است سوزنی برگ، دارای پوست فلس دار.

چوب درون آن به رنگ قرمز شاه بلوطی و برگ های آن دائمی و همیشه سبز است که در قسمت پایینی درخشان و براق است .

بلندی درخت به ۹ تا ۳۰ متر و قطر آن به ۳ متر می رسد.

رشد آن بسیار کند و رویش ارتفاعی آن سالانه ۱۰ سانتیمتر است.این درخت 20 تا 50 سال نیاز دارد تا به ارتفاع نهائی خود برسد.

طول برگ ها به 3-2 سانتیمتر و عرض آن به 3-2 میلیمتر می رسد.

گل های گیاه عاری از کاسه و جام می باشند و به دو صورت نر و ماده، واقع بر روی دو پایه جداگانه ظاهر می شوند. گل نر آن 12-4 پرچم فشرده و گل ماده آن که شبیه به یک جوانه کوچک است منحصراً یک

تخمک برهنه واقع در درون محفظه ای به صورت پیاله دارد که تدریحاً گوشت دار و قرمز رنگ شده، منظره یک میوه بسته را که در قسمت انتهایی باز است پیدا می کند.

به طور طبیعی جست هایی از اطراف ریشه آن بیرون می زند که در سوزنی برگان کمتر مشاهده می شود و ماده رزین نیز در چوب آن وجود ندارد.

میوه نوع ماده آن به رنگ قرمز و نوع نر آن به رنگ زرد که هر دو غیر سمی است. بذر سرخدار توسط پرندگان از جمله قرقاول پخش می شود.

سنجاب ها نیز به انتشار بذر سرخدار کمک می کنند.

برگ و ساقه ودانه این گیاه حاوی تاکسین است که یک آلکالویید بسیار سمی است که اثرات ضد میتوزی دارد ودر درمان شیمی درمانی استفاده می شود.
چوپان ها به دلیل سمی بودن آن را قطع میکنندو دیگر در ناحیه خزری فقط در منطقه کیاسر به طور پراکنده دیده میشود.
ایران دانه های این گیاه وقسمت های دیگر را به دلیل داشتن خاصیت ضد میتوزی به آمریکا صادر و قرص جلوگیری کننده از سلول های سرطانی را با قیمت گزاف خریداری میکند.

سرخدار خزنده با وجودیکه از نظر گیاه شناسی با Juniperus خویشاوندی دارد. اثر برگساره ای ملایم تری روی فضای سبز دارد. برگ ها سوزنی شکل، به طول حدود ۵/۱ سانتی متر و بصورت پر مانند در دو سمت متقابل شاخه ها تشکیل می شوند. خیلی کند رشد است. ساقه های افقی گسترش وسیعی داشته و با گذشت زمان پوشش سختی ایجاد می کنند. با هرس کردن می توان آن را در ارتفاع کوتاه نگه داشت (چند اینچ)، یا می توان اجازه داد شاخه ها تا حدود ۶۰ سانتی متر رشد کنند. رنگ برگساره سبز تیره است اما رقم‘Repandens Aurea’ رشد جدید به رنگ زرد طلایی تولید می کند.

در صورتی که گیاه نر و ماده در نزدیک هم کشت شده باشند در پاییز میوه های کوچک سته مانند به رنگ قرمز روی شاخه ها ظاهر می شود. تمام قسمت های گیاه سمی است و اگر خورده شود باعث مسمومیت می شود.

نیازها:

سرخدار خاک های اسیدی تا کمی قلیایی که دارای زهکشی خوب باشد را می پسندد. در محل آفتابی یا سایه در زیر سایه سنگین درختان به خوبی رشد می کند. از کاشت آن در جهت های رو به جنوب یا غرب

برای جلوگیری از سوختگی ناشی از بازتاب نور و گرما باید خودداری شود.

نور:

به طور کلی سرخدار درختی سایه دوست است که بهتر است در سایه یا نیمسایه قرار داشته باشد.

آبیاری:

به آبیاری متوسط نیاز دارد.

خاک:

خاک ماسه ای ، لومی، گچی یا شنی مرطوب و خوب زهکشی شده خاک مناسب میباشد.

دما:

دمایی در حدود 16 درجه مناسب است.

افزایش:

با قلمه های تهیه شده از رشد جدید همراه با بخش کوچکی از رشد قدیمی، در پاییز و در شاسی سرد قابل افزایش است. برای افزایش در گلخانه باید در اوایل زمستان و پس از وقوع چندین یخبندان، قلمه ها گرفته شود.

.