گل حسرت (نگهداری + پرورش)

سورنجان سرده ای است علفی با حدود ۳۰ گونه که بومی اوراسیا هستند؛ گلهای آنها بدون ساقه و شبیه گل زعفران است که در پاییز می شکفد و به آنها زعفران پاییزه یا چمنزار گفته می شود؛ میوه آنها پوشینه سه حجره ای است که در بهار، زمانی که برگها ظاهر می شوند، می رسد.

سورنجان در نقاط معتدل و مرطوب می روید. پیاز آن در عمق ۲۵ تا ۳۰ سانتیمتر در خاک فرومیرود و در پائیز گلهای سفید یا بنفش شش بخشی از آن خارج گردد؛ و این گلها لوله دراز دارند و تخمدانشان بر روی پیاز قرار گرفته است. پس از آمیزش قریب شش ماه در خاک باقی می ماند و تخمدان بزرگ می شود و در بهار با برگ های پهن و براق از خاک بیرون می آید و کپسولی سرخانه می سازد که دانه های درشت بسیار دارد. این گیاه بسیار سمی و ماده مؤثر آن به نام کلشیسین در بیماری نقرس بکار می رود.

گل سورنجان که زرد است را شنبلید می گویند.

ریشه این گیاه غده توپر بوده در فصل پائیز حدوداً هشت گل جامی شکل به رنگ ارغوانی، صورتی یا سفید ظاهر شده و پس از آن ۵ – ۳ برگ نواری شکل، بزرگ و نیمه افراشته و براق در فصل بهار سر از خاک درمی آورند. حداکثر بلندی و گستردگی گیاه ۱۵ – ۱۰ سانتی متر است…

گیاه Autumn crocus ( سورنجان )، گیاهی است علفی و پایا از خانواده Colchiaceae ( گل حسرتیان ) که بومی اروپا ازپرتغال تا اوکراین میباشد .

نیازها گل حسرت

مکان باز و آفتابی، خاک دارای زهکش خوب، برگ ها را تا زمانی که کاملاً پژمرده نشده اند از گیاه جدا نمی کنند تا مواد غذائی لازم برای تولید گل ها در فصل پائیز را پیش از شروع دوره استراحت پیازها مهیا نمایند. حداقل دمای قابل تحمل آن ۱۵- درجه سانتی گراد است.

خاک:

خاک شنی، ماسه ای ، غنی و خوب زهکشی شده .
ph خاک بهتر است بین 6 تا 7.5 باشد .

نور:

آفتابی – نیمسایه
گیاه زمانی که در سایه قرار دارد گلدهی خوبی نخواهد داشت .

دما:

همانطور که ذکر شد این گیاه متعلق به دمای معتدل و مرطوب میباشد و در حدود 18 درجه برای رشد این گیاه مناسب است .
بهتر است در معرض سرما قرار نداشته باشد.

آبیاری:

به طور متوسط صورت گیرد .

ازدیاد:

از طریق کاشت بذر و یا تقسیم گیاه در فصل پائیز امکان پذیر است.

این گیاه به نامهای زعفران خزان، بانوی عریان نیز شناخته می شود.

تمام قسمتهای این گیاه سمی است و ممکن است باعث مرگ شود

گلدهی:

گل ها پیش از برگ ها در پاییز ظاهر می شوند.

افزایش:

دوره خفتگی این گیاه بسیار کوتاه است و بایستی از این دوره استفاده کرده پداژه ها را کشت کرد و اگر دیر کشت شود ممکن است در آن سال گل ندهد.پداژه های کشیده آن را در مرداد ماه به صورت مجتمع می کارند، به طوری که نوک آنها حدود ۵ تا ۱۰ ساتنی متر زیر خاک قرار گیرد. در این حالت سال ها گل خواهد داد و پس از مدتی طولانی هنگامی که گلدهی آن کاهش یافت و رشد برگ ها کم شد آنها را از خاک خارج کرده و پداژک ها را جدا کرده و در محل جدید می کارند.

وسط بذر نیز قابل افزایش است که بذر های رسیده را بلافاصله باید کشت کرد. گیاهان جدید ۴ تا ۵ سال بعد از اندازه گلدهی می رسند.

نکته علمی:

گیاهان پیازی از نظر دوره تشکیل گل و در مقایسه با تشکیل برگ در سه گروه قرار دارند:

Proteranthus:

در این گروه برگ ها پیش از گل ،تشکیل میشوند و پیش از تولید گل برگها و بخش رویشی از بین میروند.

Synanthus:

در این گروه برگ ها به طور همزمان اما متوالی و پیش از اجزای گل متمایز میشوند به عبارت ساده تر برگ و گل با هم توسعه می یابند.این وضعیت در گیاهان سوخوار و ژوخه ای بسیار معمول است.مانند سنبل و لاله و نرگس و سوسن.

Hysteranthus:

دراین گروه گلدهی در غیاب برگ ها و پیش از سبز شدن آن ها صورت می گیرد مانند:آماریلیس،بسیاری از گونه های همین گل حسرت خودمان،و زعفران،در این گیاهان از زمان ظهور گل تا شکوفایی آن سرعت فتوسنتز بسیار پایین است.در این مرحله فقط ساقه گل وجود دارد و مواد ذخیره ای سوخ برای طویل شدن ساقه و گلدهی کافی است.

خواص دارویی این گیاه به شرح زیر است :

– بوییدن گل سورنجان باعث باز شدن بینی و ازبین رفتن سردرد میشود.
– باعث ازبین رفتن بیماری نقرس میشود.
-موثر در درمان رماتیسم
– موثر در درمان سیاتیک
در طب جدید کلشیسین که ماده ى عامله سورنجان است ، بهترین داروى ضد نقرس شناخته شده و داروهاى اختصاصى که براى معالجه این مرض ‍ وجود دارد تماما از ترکیبات گل – پیاز و بذر گیاه مى باشد.
در طب جدید و قدیم هر دواین گیاه را مضر معده مى دانند و به همین جهت لازم است که با احتیاط مصرف شود.
تجویز فرآورده ها از مقدار کم شروع شده و کم کم زیاد مى شود تا درد و عوارض نقرس از بین برود و چون معمولا خاتمه درد با عوارض معدى هم زمان شروع مى شود، به مجرد تسکین درد استعمال این گیاه را قطع کنید.
در طب سنتى ایران براى معالجه سیاتیک این گیاه تجویز میگردد.
مقدار مصرف این گیاه حداکثر 5/2 گرم است و بیش از این مقدار سمى است .

.