گیاه گاوزبانک (نگهداری + پرورش)

کشت گاوزبان در دو فصل پائیز و بهار انجام می شود و بهترین روش کاشت بذر در فصل پائیز است. عمق کاشت ۱۲ سانتیمتر و فاصله میان بوته ها ۴۰ تا۵۰ سانتیمتر و فاصله میان ردیف ها ۶۰ تا۷۰ سانتیمتر است. میزان مصرف بذر در هر هکتار ۴ کیلوگرم است.

نکته : گل گاوزبان بعد از گل دهی به دانه می رود و افتادن دانه ها روی زمین باعث تداوم گیاه می شود. در صورتی که می خواهید گیاه در سال بعد مجددا رشد کند باید اجازه دهید گیاه دانه تولید کند ولی در صورتی که نمی خواهید گیاه در سال بعد باز هم رشد کند باید قبل از تولید دانه، گل ها را بچینید. پرورش گل گاوزبان در باغ به یک فضای اختصاصی نیاز دارد.

عمر مفید بوته گاوزبان ۲ سال و بیشینه عمر آن ۴ سال است

گام اول:

بررسی شرایط، برای شروع به کار در حوزه گیاهان دارویی اولین قدم بررسی منطقه ست که بدانید وضعیت آب چگونه است و نسبت به آن، گیاه مناسب که بیشترین بازدهی را داشته باشد انتخاب کنید، گل گاو زبان را ترجیحا در مناطقی باید کاشت که دسترسی به آب و بارش باران خوبی داشته باشد.

کسانی که زمین دارند ولی آب ندارند هم میتوانند نوبتی آب بخرند اما اگر این مساله برایشان سخت و دارای هزینه سنگین میشود بهتر است که مقاله آموزشی کاشت زعفران را بخوانند و در آن حوزه فعالیت کنند!

گام دوم:

یادگیری فنون تخصصی، اگربا توجه به وضعیت و شرایط زمین و منطقه تان تصمیم به کشت گل گاو زبان گرفتید، حالا باید در دوره آموزشی رایگان شرکت کنید!

بله رایگان، بخش ترویج جهاد کشاورزی در تمام استانها و شهر ها و همچنین سازمان فنی حرفه ای در زمینه آموزش گیاهان دارویی کلاسهای آموزشی رایگان برگزار میکنند که هم استادان بسیار خوبی دارند و هم مدرک معتبری به شما ارائه میکنند که با آن میتوانید نسبت به اخذ مجوز مشاغل خانگی و تسهیلات با سودکم، اقدام کنید.

گام سوم:

جستجو و کارآموزی، علاوه بر کلاس های آموزشی تحقیقات میدانی را فراموش نکنید، بگردید و کسانی را پیدا کنید که در منطقه خودتان یا اطرافتان یا اگر نبود در شهر های دیگر به این فعالیت مشغول هستند و حضوری به آنها مراجعه کنید و از نزدیک شرایط واقعی کار را بسنجید. سراغ کارشناس هایی بروید که عملی کار کرده اند و نگران نباشید، اغلب کسانی که در این حوزه ها کار میکنند افرادی با طبع بلند و بزرگوار هستند که مهربانانه کمکتان میکنند.

فراموش نکنید، با یک بار و حتی یکصد بار “نه” شنیدن و به درهای بسته خوردن، قرار نیست هدفتان را فراموش کنید و بدانید که همیشه در مسیر موفقیت سختیهایی وجود دارد.

گام چهارم:

تهیه کود، باید با توجه به متراژ زمین کود بخرید که برای بازدهی بیشتر و هزینه کمتر ترکیب 50-50 از کود گوسفندی و کمپوست مصرف شده قارچ، را پیشنهاد میکنند. اکثر پرورش دهندگان قارچ، کمپوست های مصرف شده شان را رایگان ارائه میکنند و فقط باید ماشین باربری ببرید و آنها را بار بزنید، کود گوسفندی هم که قیمت های مختلفی دارد اما با قیمت تقریبی تنی 300 هزار تومان میتوانید آن را تهیه کنید.

برای یک زمین یک هکتاری حدود ده تن کود نیاز دارید که بهتر است بیشترهم باشد.

کود را میتوانید خودتان فراوری کنید یا آماده بخرید، فراوری کود به این صورت است که بصورت لایه ای یک لایه کود گوسفندی و یک لایه کمپوست روی هم میریزید تا یک تپه بزرگ تشکیل شود و سپس توسط بیل مکانیکی یا دستی باید هر چند روز یکبار کود را به هم بزنید تا دمای مرکز آن از 60 درجه بیشتر نشود در غیراین صورت کود میسوزد و خاصیت های میکرو ارگانیزمی اش را از دست میدهد. به محصول نهایی کود ترکیب شده پوسیده میگویند که اگر به این پروسه آشنا نیستید پیشنهاد میشود کود پوسیده شده آماده بخرید و فقط با کمپوست ترکیب کنید.

گام پنجم:

آماده سازی زمین، زمین را شخم زده و سپس کودی که تهیه کرده اید را روی زمین بصورت یکسان پخش کنید، بهتر است این کار در اوایل بهار انجام شود. سپس زمین را مسطح میکنید، سپس سله شکنی کرده، زمین را از سنگ و کلوخ تمیز کنید و بعد ردیف ها را درست کنید.

برای کشت گل گاو زبان بین ردیف ها 70 سانتی متر فاصله باید باشد. کمتر از این در زمان رشد و باردهی امکان حرکت کارگر بین ردیف ها نخواهد بود و باردهی و بازدهی هم کاهش میابد.

گام ششم:

کاشت بذر یا نشا، شما میتوانید در زمین هم بذر بکارید و هم نشا اما پیشنهاد اصولی، کاشت نشا است چراکه مکن است بعضی از بذر ها اصلا سبز نشوند و زحمتتان هدر رود، نشای گل گاوزبان بسته به اندازه و سن شان، از 500 تومان تا 5000 تومان بابت هر نشا، در بازار موجود هستند. نشای 500 تومانی نشای جوان و ریشه لخت است اما نشای 5000 نشای گلدانی و غنچه دار است که اگر از این نشا بکارید در سال اول یعنی دوماه بعد از کاشت هم محصول قابل برداشت خواهید داشت.

با یک بار کاشت نشای گل گاوزبان حداقل تا 5 سال محصول خوب خواهید داشت و نیازی به خرید مجدد نشا یا بذر ندارید.

اگر هم بخواهید بذر بکارید، برای هر هکتار 3 تا 4 کیلو بذر نیاز است که در حال حاضر قیمت هر کیلو بذر 250 تا 330 هزار تومان است و بذر ها در عمق 3 تا 5 سانتی متری زیر خاک باید کاشته شوند نه بیشتر و نه کمتر.

راستی یک کار آسان تر و با سود دهی خوب هم تولید نشای گل گاو زبان است که میتوانید مقاله اش را در همین سایت با عنوان پرورش نشای گل گاو زبان، بخوانید.

قبلا گفتیم که فاصله بین ردیف ها 70 سانتی متر باشد، حالا در هر ردیف فاصله بین کاشت نشا با نشای بعدی در همان ردیف، 50 سانتی متر باید باشد.

بهترین ماه ها برای کاشت گل گاو زبان در زمین هم اردیبهشت و آبان در دمای 28 درجه سانتی گراد است.

گام هفتم:

آبیاری، بعد از کاشت بذر، هر 3 روز یکبار آب دهی لازم است که در شکل سنتی به روش غرق آبی انجام میشود.

زمانی که گیاه شروع به رشد کرد هفته ای یکبار آبرسانی کافیست که تقریبا دو هفته بعد از کاشت میشود.

بعد از گل دهی هم میتوان میزان آبدهی را به ماهی یکبار کاهش داد که البته اگر در مناطق باران خیز باشید کلا نیازی به آبیاری نیست و همان آب باران کفایت میکند.

گام هشتم:

برداشت، برداشت محصول از اردیبهشت ماه که گیاه شروع به گل دهی میکند تا اواسط مرداد ماه ادامه دارد که البته اگر سال اول کاشت باشد و نشای غنچه دار کاشته باشید از تیر ماه باید شروع به برداشت کنید ولی در سالهای بعد از اردیبهشت محصول قابل برداشت است.

برداشت گل گاو زبان به دلیل تراکم بالای محصول و شیره داشتن گل و خارهای ریز روی ساقه ها کاری نسبتا خسته کننده است که حتی در یک زمین 1000 متری هم به تنهایی از پس آن بر نمی آیید و نیاز به کارگر خواهید داشت.

برای یک هکتار زمین حداقل 200 نفر و برای 1000 متر حداقل 20 نفر کارگر نیاز دارید که در دو نوبت صبح و عصر باید اقدام به گل چینی کنند.

حواستان باشد غنچه ها را نچینید، گل باید کاملا باز شده باشد و در طول مدت گل دهی هر بوته تقریبا هر روز صبح و عصر گلهای تازه میدهد.

گام نهم:

خشک کردن، گل گاو زبان را بعد از چینش نباید در کیسه های پلاستیکی ریخت و نباید روی هم انباشته شوند و خیلی سریع باید آن ها را به اتاق خشک کن منتقل کنید تا محصول از بین نرود، حداکثر نیم ساعت بعد از چینش گل ها باید در سایه پهن شوند و همان دمای تابستان برای خشک شدن گلها کافیست.

نیازها:

اقلیم:

تحمل یخبندانهای سنگین را ندارد؛اما در نواحی سرد و در قسمتهایی از باغ که یخ نمی زند نشو و نما می کند.در مناطق گرم تا داغ بهترین رشد و رویش را دارد.

میزان نور و دما:

به آفتاب کامل سراسر روز نیاز دارد،اما در اطراف آن باید گردش هوا خیلی خوب باشد.

خاک:

باید خاک خوب زهکشی شده باشد.بهترین رشد را در خاکهای کاملاً فقیر و زبرِ شن و ماسه خواهد داشت.هرگاه که معلوم شود که خاک باغچه ی شما اسیدی است باید مدت درازی پیش از کاشت بوته ها به آن کمی آهک یا دومولیت (مرکب از کربنات کلسیم و منیزیم و بلور دومولیت) اضافه کنید (حدود ۱۳۰ گرم در هر متر مربع)

طرز کاشت و پرورش:

به شرایط خیلی سخت خشکی تحمل نشان می دهد و فقط در صورتی که هوا به مدت طولانی خشک باشد،باید گاه به گاه به طور عمیق آبیاری شود.

کوددهی:

احتمالاً بی هیچ کود تکمیلی بهترین رشد را خواهد داشت.

مشکلات:

مشکل خاصی از لحاظ آفت و بیماری ندارد،ولی در خاکهای با زهکشی ضعیف و خاکهای سنگین به سرعت می میرد.

گل دهی:

فصل:از بهار تا اوایل تابستان.

هرس(پیرایش)

پس از اتمام دوره ی گل دهی سر شاخه های گل داده را ببرید.می توانید شاخه های دامن کشیده و آویخته به هرجا را در هر موقع از دوره ی نشو و نما قطع کنید.

روش کشت و داشت گل گاوزبان

کشت گاوزبان در دو فصل پائیز و بهار انجام می شود و بهترین روش کاشت بذر در فصل پائیز است. عمق کاشت ۱۲ سانتیمتر و فاصله میان بوته ها ۴۰ تا۵۰ سانتیمتر و فاصله میان ردیف ها ۶۰ تا۷۰ سانتیمتر است. میزان مصرف بذر در هر هکتار ۴ کیلوگرم است.

نکته : گل گاوزبان بعد از گل دهی به دانه می رود و افتادن دانه ها روی زمین باعث تداوم گیاه می شود. در صورتی که می خواهید گیاه در سال بعد مجددا رشد کند باید اجازه دهید گیاه دانه تولید کند ولی در صورتی که نمی خواهید گیاه در سال بعد باز هم رشد کند باید قبل از تولید دانه، گل ها را بچینید. پرورش گل گاوزبان در باغ به یک فضای اختصاصی نیاز دارد.

عمر مفید بوته گاوزبان ۲ سال و بیشینه عمر آن ۴ سال است.

تکثیر :

تاریخ کاشت بذر از اواخر اسفندماه تا خردادماه است چنانچه منطقه دارای زمستان خیلی سرد نباشد عملیات کاشت را می توان در پاییز انجام داد که در این صورت گیاهان سبز شده در اردیبهشت سال بعد به گل می نشینند درحالی که گیاهان کاشته شده در بهار هیچ وقت زودتر از ماه تیر گل نمی دهند. اما زمینهای کوهپایه ای برای کشت آن مناسبتر است.

بذور گل گاوزبان طی ۵ تا ۲۱ روز و در دمای ۲۱ درجه سانتیگراد جوانه می زنند. گل گاوزبان را می توان از اوایل تا اواخر بهار در داخل خانه یا مستقیما خارج از خانه پس از آن که خاک گرم شد کاشت. کشت در داخل خانه بطور معمول ۴ تا ۸ هفته قبل از کشت بیرون انجام می گیرد. بذور در عمق ۳ سانتیمتر در سینی کشت یا گلدان حاوی خاک کمپوست دار کاشته شود. اطمینان حاصل شود که بستر کشت مرطوب باشد ( اما خیس نباشد). اطراف ظروف کشت را با پلاستیک بپوشانید تا جوانه زنی بهتر صورت گیرد.

برای انتقال نشای گل گاو زبان دقت شود تا به ریشه های آن صدمه وارد نشود. اگر می خواهید کشت این گیاه را بصورت مستقیم در مکان اصلی انجام دهید بهتر است خاک مناسب را بخوبی شخم زده و بذور را کمی عمیق تر یعنی تا عمق ۱۰سانتیمتری کشت کنید. ۴۰ تا ۵۰ سانتیمتر بین هر گیاه و بین ردیفها ۶۰ تا ۷۰ سانتیمتر فاصله قرار دهید و بخوبی آبیاری را انجام دهید. گیاهچه ها پس از جوانه زنی بسرعت رشد کرده و از علفهای هرز بخوبی قابل تشخیص می شوند.

شرایط مناسب آب و هوایی هنگام گلدهی گل گاوزبان و رعایت اصول بهزراعی از مهمترین دلایل افزیش برداشت گل گاوزبان می باشد.

نکته دفع علفهای هرز مزارع گل گاوزبان، به دفعات باید انجام گیرد.

.