گیاه نخود (نگهداری + پرورش)

خاک مورد نیاز برای کاشت نخود:

نخود بر روی اکثر خاک ها مخصوصا خاک های لومی که به اندازه کافی آهک دارد، رشد می کند و خاک هایی با بافت رسی و سنگین برای رشد این گیاه مناسب نمی باشد. بهتر است آهک را با شخم پاییزه با خاک مخلوط نمود. استفاده صحیح از کود نیز در کاشت این گیاه تاثیر گذار است و نخود برای افزایش رشد و محصول بیشترین نیاز را به کودهای فسفره پتاس دارو آهک دارد. وقتی گیاه نیاز به منیزیم داشته باشد از از سنگ آهک دولومیت که حاوی کلسیم و منیزیم است استفاده می شود. برای کاشت نخود در هر هکتار بیست کیلوگرم ازت مصرف می شود. نخود به شوری خاک حساس است و اگر خاک شور باشد مانع جوانه زنی نخود می شود. نخودهایی که در خاک های شور جوانه می زنند از پروتئین کمتری برخوردار هستند.

کاشت:

نخود را در فاصبه بین ماه های اسفند تا اردیبهشت می کارند و شخم خاک را در صورتی که خاک در حال فرسایش نباشد، در پاییز انجام می دهند و عمق این شخم باید ده تا دوازده سانتی متر باشد.بستر کاشت نخود باید عاری از علف هرز و حاصلخیز باشد. بذر نخود را در عمق ۵/۲ تا ۶ سانتری در ردیف هایی با فاصله پانزده سانتی متری در ابتدای فصل بهار زمانی که دمای خاک کمتر از پنج درجه سانتی گراد نباشند، می کارند. کاشت نخود با یک بذر کار معمولی نیز امکان پذیر می باشد.

کشت متناوب نخود در یک مزرعه سبب ازدیاد حشرات و افزایش بیماری ها می شود بنابراین هر چهار تا پنج سال یک بار باید در یک مزرعه نخود کاشت.

آبیاری نخود:

آبیاری یکی از مراحل داشت گیاه نخود به حساب می آید. همانطور که این گیاه از کم آبی لطمه می بیند اما اضافی نیز برای عملکرد آن مضر می باشد. فاصله های آبیاری گیاه نخود را بسته به شرایط آب و هوایی و اقلیمی هر منطقه ای تعیین می کنند. آبیاری بیشترین اثر را در گل دهی گیاه دارد. گیاه نخود بین صد و ده تا دویست و چهل میلی لیتر آب مصرف می کند تا حدود نهصد تا سه هزار کیلوگرم در هکتار بذر تولید کند. این گیاه می تواند آب را از اعماق بیش از صد و پنجاه سانتی متر خاک جذب کند، بیشترین جذب آب از عمق شصت سانتی متری خاک که بیشتر ریشه ها در آنجا قرار دارند انجام می شود. در کشت دیم در مقایسه با کشت آبی نخود ریشه های عمیق تری تشکیل می دهند تا بتواند آب را جذب نماید.

آفات و بیماری هاو درمان آنها:

سه نوع بیماری در گیاه نخود وجود دارد که به شرح ذیل می باشد:

بیمای برق زدگی نخود که بهترین راه درمان آن کشت ارقام مقاوم نخود می باشد و در ایران تنها ارقام نخود سیاه زران زنجان و شماره ۱۵۴ کرج به این نوع بیماری حساس نیستند.

بیماری سفیدک دروغین که با مشاهده اولین علایم آن نیاز است به مدت ده روز تا دو هفته از قارچ کاراتان یا میلدکس استفاده نمود.

بیماری بوته زردی که برای درمان باید آیش و تناوب را به کار بست.

هرس نخود:

نخود در مبارزه با علف های هرز بسیار ضعیف است و رشد این علف ها نه تنها محصول را کاهش می دهند بلکه برداشت محصول را نیز با مشکل مواجه می کنند در بین این علف های هرز علف خارلته از سایرین ضرر بیشتری را متحمل می سازد.

در زمینی که قبل از کاشت نخود در آن چمن کاشته بودند مشکل علف های هرز بیشتر است. هرس کردن در حد فاصل بین کاشت تا سبز شدن، گیاهچه های علف های هرز را از بین می برد. زمانی که نخود سبز می شود از هرس کردن باید پرهیز کرد تا گیاه بتواند به خوبی رشد کند. هرس کردن در مرحله چهار تا شش برگی نخود می تواند انجام شود، هرچند بدون خسارت نیست.

برداشت نخود:

هنگامی که برگ های پایینی گیاه شروع به زرد شدن می کنند آبیاری را به منظور جلوگیری از رشد زایشی و گل دهی گیاه قطع می کنند زیرا این گیاه دارای رشد نا محدود می باشد و این مسئله تولید یکنواخت و برداشت را دچار مشکل می کند. گزارشات تجربی نشان می دهد که بهترین زمان برداشت نخود هنگاهی است که زیر دندان بشکند اما له نشود. هرچه دانه های نخود بزرگتر می شوند، سخت تر می شوند. برداشت نخود با کمباین صورت می گیرد به همین منظور از مواد شیمیایی مناسب برای هرچه زودتر خشک شدن دانه ها استفاده می کنند . انبار کردن نخود زمانی صورت می گیرد که رطوبت دانه ها کمتر از شانزده درصد باشد. بهترین روش خشک کردن نخود جریان طبیعی هوا می باشد.